Refraktor to instrument, w którym do utworzenia obrazu wykorzystywane są soczewki. Każda pojedyncza soczewka wykazuje praktycznie wszystkie możliwe wady optyczne omówione w punkcie poprzednim. W celu wyeliminowania tych wad stosuje się układy soczewek wykonanych z różnych gatunków szkła, dobranych w taki sposób, aby te niekorzystne efekty eliminować (a raczej minimalizować). Podstawowym problemem w układach refrakcyjnych jest aberracja chromatyczna i poziom jej korekcji to podstawowa cecha danego instrumentu. Z tego punktu widzenia refraktory można podzielić na achromaty i apochromaty.
Achromaty to refraktory, których obiektyw jest układem dwóch soczewek: skupiającej i rozpraszającej wykonanych z dwóch różnych gatunków szkła (typowo cron i flint). Achromat może prawidłowo skorygować tylko dwie barwy nie jest więc całkowicie pozbawiony efektu aberracji chromatycznej (rys.3.1.).
Rys.3.1. Obiektyw achromatyczny
Zastosowanie tego typu instrumentów w astrofotografii nie jest polecane - na zdjęciach nieba wykonanych przy pomocy tych układów widać charakterystyczne niebieskie halo wokół jaśniejszych gwiazd.
Apochromaty to refraktory wykorzystujące układ soczewek wśród których co najmniej jedna jest wykonana ze szkła niskodyspersyjnego, czyli takiego w którym współczynnik załamania zmienia się w niewielkim stopniu dla różnych długości fal (soczewki takie mają niewielki poziom aberracji chromatycznej). Do niedawna jedynym tego typu szkłem stosowanym w optyce był fluoryt (bardzo drogi i trudny w obróbce), od kilku lat dostępne są jednak również znacznie tańsze, łatwiejsze w obróbce gatunki szkła o równie niskim współczynniku dyspersji określane jako ED. Obiektywy apochromatów mogą być zbudowane z dwóch trzech lub czterech soczewek i zależnie od tego nazywane są odpowiednio dubletami, tripletami i quadrupletami. Apochromat powinien zapewnić korekcję dla wszystkich trzech podstawowych barw. Puryści sprzętowi mają skłonność do wyłączania dubletów z grupy apochromatów "pełną gębą", ponieważ w pewnych ekstremalnych sytuacjach można dopatrzyć się w nich szczątkowej aberracji chromatycznej. Ze względu na dobrą korekcję koloru apochromat to instrument polecany do astrofoto.
Przeglądając oferty producentów można również spotkać określenia typu semi-apo, quasi-apo i inne tego typu wynalazki. Ogólnie jest to pewien zabieg marketingowy, który ma na celu przemycenie do nazwy składnika apo(chromat). Szczególnie początkujący przeglądając Internet i fora dyskusyjne wyrabiają w sobie przekonanie o konieczności posiadania apochromatu i łapią się na tego typu "lep". Wszelkiego rodzaju semi-, quasi- itp. to refraktory zazwyczaj tańsze od prawdziwych apochromatów (wykonane z tańszych i zazwyczaj gorszych gatunków szkła) i co za tym idzie wykazujące wyższy poziom aberracji. Nie można oczywiście z góry dyskwalifikować takiego instrumentu, przed decyzją zakupu należy jednak poszukać możliwie wiele informacji na jego temat.
Generalnie refraktory są polecane i często stosowane w astrofotografii. Należy jednak mieć na uwadze, że większość z nich wykazuje pewne wady optyczne (nawet droższe apochromaty). W dubletach i tripletach dokuczliwa może być koma i krzywizna pola, która będzie wymagała zastosowania dodatkowych elementów korygujących (o nich kilka słów nieco później). Tak naprawdę dopiero wysokiej klasy quadruplet jest układem gwarantującym pełną korekcję w całym polu widzenia i nie wymaga stosowania dodatkowych układów optycznych.
W tym miejscu warto jeszcze wspomnieć o zwykłych obiektywach fotograficznych. Z formalnego punktu widzenia są one refraktorami o "nieco" większej liczbie soczewek w układzie optycznym. Wiele z nich znajduje zastosowania w astrofotografii, a w przypadku ujęć szerokich pól (Droga Mleczna, całe gwiazdozbiory lub duże kompleksy mgławic) nie ma dla nich alternatywy. Korzystając z obiektywów należy jednak pamiętać, że zostały one zaprojektowane do pracy w innych warunkach i nawet te droższe potrafią zaskakująco źle współpracować przy astrofotkach. Powszechna jest aberracja chromatyczna i wady na brzegach w postaci zdeformowanych obrazów gwiazd. Trudno jednoznacznie wskazać, które konstrukcje nadają się do naszych zastosowań, najlepiej sprawdzić konkretny model samodzielnie lub poszukać opinii na jego temat na forach astronomicznych.